Regels maken patienten tot stakker

In Medisch Contact van 1 oktober 2009 verzucht Bert Keizer, verpleeghuisarts (tegenwoordig ook genoemd specialist in ouderengeneeskunde), dat hij huivert hoe de geneeskunde een patient tot stakker kan maken. En in datzelfde blad staat dan meteen een schrijnend verhaal van een bejaarde vrouw met kanker die door de thuiszorg zo geholpen wordt dat de keus is of met aangetrokken steunkousen tegen een trombosebeen zichzelf bevuilen met diarrhee, of zonder diarrhee geen steunkousen aan en uitgeput aan de wastafel wachten. Daarnaast wederom in het zelfde blad een mene mene tekel: protocollen van meer dan 150 pagina's hoe te handelen bij een ziekenhuisinfectie met een nare ziekenhuisbacterie. Dat brengt aan het licht dat de experts die de richtlijn maken een heel andere kijk hebben dan de mensen in de praktijk die de richtlijn moeten toepassen. Onze geneeskunde stroomt vol met dikke handleidingen en protocollen, en geen tijd om te lezen. Alleen maar om in te dekken en te complexiseren.  Kafka anno de 21ste eeuw. En in de NRC van 4 oktober 2009 een groot stuk met als titel: Met Klinkfit kiest een zorgmodule uw pillen!

Richtlijnen, procedures, formulieren…..

In onze maatschappij is er eigenlijk alleen nog maar de angst die regeert. En om de angst om aangeklaagd te worden (ge-sued) tegen te gaan, om zich in te dekken tegen aanklachten, maken wij als mensheid richtlijnen en andere procedures. Die gaan een heel eigen leven leiden, net zoals het cohort ambtenaren aan de wal die ze schrijven. Natuurlijk wel als beste stuurlui.

Toen ik 2 decennia geleden schreef over de richtlijnen om goed klinisch onderzoek te doen, kon ik niet bevroeden dat die op zich goede invalshoek zou uitgroeien tot een Cerberus, en zich zou uitbreiden als een Medusa. [1] [2] Nu is de vraag, wie hakt het hoofd af van de Medusa en schopt de slangen aan de kant?

Meer visiedocumenten? 

Of willen we steeds meer ‘visiedocumenten’ door de cijfersociologen van Klink, zo vraagt Marc Chavannes in de NRC. Kunnen we als behandelende artsen samen met de consument/patient nog een medisch bestel ontwikkelen dat gebaseerd is op wederzijds vertrouwen, intuitie, kennis en expertise? Of hebben we daar steeds meer richlijnen en procedures voor nodig?  Procedures, of Pro-seed-cakes zoals Winnieh de Poeh riep, kan je die bij de thee serveren?

Dam de pro-seed-cakes in!

Pro-seed-cakes van 150 paginas hoe te handelen bij een ziekenhuisinfectie: in de prullenbak! Versimpelen! Dat kan best, want de communicatie-deskundige Fenne Verhoeven wist die onleesbare documenten simpel op het net te zetten als binnen minuten duidelijk wordende informatie waar men op de werkvloer iets mee kan. (www.mrsa-net.nl)

Een goed voorbeeld van hoe we verder moeten: simplificering en overzichtelijkheid. In plaats van de op ons afstormende bla-bla in honderden pagina’s tellende documenten.  Anders komen er steeds meer stakkers, want de patienten zijn uiteindelijk de dupe van deze hele trend. En aangezien we eens allemaal patient worden, is iedereen gebaat bij een vertaalslag naar een betere, transparantere gezondheidszorg met MINDER richtlijnen en pro-seed-cakes, en meer common sense!