Traditionele Thaise Geneeskunde

De traditionele Thaise geneeskunde staat bekend onder de noemers ‘Thai medicine’ (phaet phaen thai) en ‘village medicine’ (phaet pheun baan). 

Eerst wat geschiedenis: In 1918, heeft de regering van Thailand de eerste stappen gezet om reguliere westerse geneeskunde een duidelijke plaats te geven binnen het toen geheten 'Department of Public Health'. Tijdens de regering van koning Chulalongkorn (1868–1910) werd de eerste medische opleiding (in 1889) gestart. Het biomedische model werd langzaam aan algemener en verdrong ook de traditionele kruidengeneeskunde, spiritualisme en meditatie. Door de AIDS explosie is er echter weer aandacht gekomen voor de vele kruiden die de lokale helers aan patienten, met name in noord Thailand aanbieden.

Beperkingen academische geneeskunde

De biomedische westerse invalshoek ligt echter niet altijd in de handen van goed getrainde mensen, zoals de onderzoeker Reeler opmerkte:

The informal sector of allopathic providers…consists of people with very limited, often nonexistent, medical training, who diagnose and dispense drugs to clients. They do this to supplement their incomes and/or add to their social status in the community. The village grocer almost always sells drugs, including antibiotics. Some pharmaceutical companies promote their products by sponsoring traveling cinemas; accompanying salesmen urge the audience to buy their drugs before or after the movies…..  

In een recent overzicht is sprake van de plaats van de traditionele geneeskunde binnen de geneeskunde als geheel, die aldus omschreven wordt: 

There are other areas of ‘private’ health care that serve as important components of the care system: Thai medicine (phaet phaen thai) and folk medicine (phaet pheun baan) in particular.

Revitalisatie traditionele kruidengeneeskunde

Inmiddels is er sprake van een revitalisatie, in het Thais feun fuu van de traditionele plantengeneeskunde, de phaet phaen vooral, om de om zich heen grijpende AIDS te behandelen. Ook wordt het door NGO’s gezien als een mogelijkheid om autonomie te geven aan de traditionele Thaise geneeskunde. Of dit allemaal zo zinvol is valt nog te bezien.

De gewone man in de straat is in ieder geval weinig onder de indruk van de Thaise traditionele geneeskunde, men weet alleen van enkele ziekenhuizen in Bangkok waar naast de reguliere geneeskunde ook kruiden gegeven zouden worden.

De Thaise regering ondersteunt de traditionele geneeskunde wel, vooral omdat men het ziet als een mogelijkheid tot autonomie binnen de geneeskunde, en de kreten daaromtrent klinken bijna politiek…:

Phaet phaen thai is also being supported by the Thai government as part of a broader development model that constructs this particular set of practices as a unique Thai knowledge system (phumphanyaa thai) as well as a possible model for local economic development.

Naast het formaliseren van de kennis van de traditionele Thaise kruidenkunde wordt de massage als een tweede arm gezien. Vooral de opleiding tot de traditionele Thaise masseur heeft veel aandacht en men streeft naar standaardisering ervan. 

Transvestieten, Heksendokters en AIDS

In het Noorden van Thailand komen nog wat bizarre relicten voor van een soort keksen, wijze manvrouwen, naast de wat meer geformaliseerde traditionele geneeskunde die binnen de Boeddhistische scholen geboden worden. In Thailand worden manvrouwen (she-males) als normaal gezien en je vindt ze dan ook in de beide extreme posities: als wijze genezer en als toeristische attractie in verband met shows en dergelijke.

In het Noorden van Thailand is dan ook een mix te vinden waarin animisme, Boeddhisme, kruidengeneeskunde en sjamanisme door elkaar voorkomen.  De term daarvoor is mor meuang en dat betekent letterlijk de lokale dokter. Bidden, de ziekte wegblazen, botjes gooien, astrologie zijn onderdelen van de praktijk van dat soort lokale ‘dokters’.

Deze traditionele helers worden in Thailand vooral op het ‘platte land’ bezocht en hoog geacht. Er is zelfs een Thaise overheidsinstantie voor die de naam draagt  ‘Pad Pan Thai’ (Traditional Thai Medicine) met trainingssystemen voor die genezers in relatie tot hun rol vanuit de kruidengeneeskunde bij AIDS slachtoffers.