Hypnose bij overgewicht

Eten, eten, en maar dooreten. Dat is een trend in onze westerse maatschappij. Tel daar nog eens bij op de vele uren zitten achter de TV of computer. Ook vooral het te moe zijn om te sporten en bewegen zijn bij elkaar genomen de ultieme ingredienten om overgewicht te krijgen. Veelal spelen stress en drukte ook een grote rol die vaak wordt verzacht door het eten, vooral van zoete of zoute junkfood. Is er een panacea voor obesitas? Want naast dat mensen met overgewicht vaak nog meer moe zijn om te bewegen, is overgewicht ook een bedreiging voor de gezondheid en een risico om bijvoorbeeld diabetes te ontwikkelen.

Een wondermiddel voor overgewicht bestaat niet, wel zijn een aantal behandelingen mogelijk om obese mensen te helpen af te vallen. Hypnose is een van de technieken die kan helpen in het verminderen van gewicht.

Eerst de meta-analyses

In de afgelopen 20 jaar zijn een aantal meta-anayses uitgevoerd en is gekeken naar het effect van hypnose bij overgewicht.[1][2][3][4][5] Veelal wordt hypnose genoemd in reviews als een therapie die een significant klein effect heeft op de vermindering van gewicht bij obesitas.[6] Een van de laatste reviews maakte uit de eerste twee meta-analyses op dat cognitieve gedragstherapie een gewichtsvermindering teweeg bracht van 6,05 kg. De toevoeging van hypnose gaf een gemiddelde gewichtsreductie van 14,88 kg.[7] Krisch in zijn latere meta-analyse is wat minder positief.[8] Na het toevoegen van nog 2 andere studies kwam deze auteur tot de conclusie dat obese patienten met cognitieve gedragstherapie gemiddeld 2,72 kg afvielen, en dat de mensen die hynotherapie bovenop de cognitieve gedragstherapie kregen, een gemiddelde gewichtsreductie hadden van 6,75 kg. Dit is bijna anderhalf maal meer gewichtsvermindering met hypnose erbij.

Hypnose met als imprenting aversie

In de studies werden verschillende hypnotische technieken gebruikt en vaak gecombineerd met cognitieve gedragstherapie. Als voorbeeld werden in een studie 61 obese patienten verdeeld over 3 groepen.[9] De eerste groep kreeg alleen cognitieve gedragstherapie om zelf het gewicht te reduceren, de tweede groep kreeg bovenop de cognitieve gedragstherapie hypnose die bestond uit hypnotische inductie, gecombineerd met het geven van instructies voor gewichtvermindering en zelfhypnose, de derde groep kreeg ook cognitieve gedragstherapie, echter nu werd de hypnose gebruikt om suggesties aan te bieden die aversie creeerden tegen hoog calorisch voedsel. Drie maanden nadat het traject was beeindigd bleek dat groep 3 significant meer gewicht verloren had dan de groep die alleen de cognitieve gedragstherapie kreeg. De auteurs verklaarden het significante verschil aldus dat de patienten in groep drie gesugereerd werden om hun doel te veranderen. Niet om te vechten tegen de trek in bepaald voedsel, maar vooral het doel voor ogen te hebben om hun lichaam te beschermen tegen de schade van het overeten en om te eten met respect voor hun lichaam.

Stressreductie = gewichtsreductie?

Een gecontroleerde gerandomiseerde studie is gedaan naar het effect van hypnose voor stress reductie + dieetadvies ten opzichte van hypnose voor calorie intake reductie + dieetadvies of alleen dieet advies bij een groep van 60 obese patienten die last hadden van slaap-apnoe (het stokken van de adem tijdens de slaap). Drie maanden later, na het beeindigen van de therapieen, hadden alle groepen 2 tot 3% van hun gewicht verloren. Na 18 maanden had alleen de groep die hypnose voor stressreductie had gekregen nog een kleine gewichtvermindering overgehouden (3,8 kg).[10] Uit deze studie blijkt dus dat het reduceren van stress bij obese mensen met hypnose duidelijk enig effect kan hebben op het gewicht.

Relaxatie onder hypnose bleek al uit een eerdere studie duidelijk aanhoudende effecten te hebben op gewichtsreductie.[11] In dat onderzoek werden 156 patienten verdeeld over gedragstherapie of gedragstherapie en hypnose vooral gebaseerd op ontspanning. Gedurende 9 weken kregen de deelnemers therapie. De gedragscomponent bestond uit het aanleren van vaardigheden in zelfcontrole, dieetregels en voorbeelden hoe te eten. De groep die extra hypnose kreeg werd zelfhypnose aangeleerd en kreeg hypnosesessies gericht op ontspanning. In de follow-up van 2 jaar bleek dat de hypnosegroep duidelijk extra gewicht had verloren ten opzichte van de gedragsgroep.

Hoe meer gewicht, des te meer risico op ziektes

En dat er iets gedaan moet worden aan obesitas is duidelijk, want hoe meer overgewicht iemand heeft, des te meer risico die persoon loopt om een chronische aandoening te krijgen, zoals galstenen, diabetes, hoge bloeddruk hart- en vaataandoeningen, darmkanker en beroerte. [12] want ongeveer tweederde van de volwassenen in de USA heeft overgewicht (BMI > 25.0), waarvan eenderde obees is (BMI > 30.0).[13] BMI staat voor de Body Mass Index, een maat om het optimale gewicht te bepalen. De maat bestaat uit het gewicht in kilo’s gedeeld door de lengte van het lichaam in het kwadraat.

Beoordeling

Nagenoeg alle meta-analyses doen een positieve uitspraak over hypnose als aanvulling op cognitieve gedragstherapie bij het verminderen van gewicht. Wel wordt gesproken van een kleine gewichtsvermindering. Hypnose moet dus niet gezien worden als panacee voor gewichtsreductie. Hypnose is veilig. Daarom geeft IOCOB een groen stoplicht voor deze interventie voor gewichtsreductie bij obese patienten.