Hypnotherapie: wordt wakker?

Hypnotherapie: wordt wakker! In het tijdschrift The New Scientist schrijft de hypnotherapeut Ursula James een artikel met die titel. Ursula geeft hypnotherapie aan de UK medical schools waaronder St George's, Barts & The London en the University of Oxford. Ze weet dus van wanten! Maar is haar wake-up call gericht tot de juiste oren? IOCOB denkt van niet.

Het wordt tijd voor de hypnotherapie om gezien te worden als serieuze wetenschap, aldus de schrijfster. Hypnotherapie bestaat onder deze term al sinds de Schotse neurochirurg James Braid de term gebruikte, rond 1840. In die tijd maakt de Engelse James Esdaile gebruik van hypnose in India als enige anestheticum bij honderden operaties in de buik en van breuken in de buikwand. Hypnotherapie was in die periode een rationeel antwoord op de mystieke stromingen die rond Mesnmer ontstonden. [1]

Maar juist in dat tijdsgewricht kwamen de eerste meldingen van farmaceutica die als anesthetica ingezet konden worden. De techniek van de hypnotherapie werd daarom al direct bij het begin gemarginaliseerd, en werd niet geaccepteerd door het medische establishment. Ondanks dat nu steeds meer mensen de weg naar de hypnotherapeut vinden, is de algemene opvatting dat er te weinig onderzoek gedaan is. In een rapport dat in 2000 in de de UK verscheen, “Complementary and alternative medicine, the Science and Technology Committee of the UK’s House of Lords” werden hypnose en hypnotherapie in een kategorie geplaatst "poor research/poor regulation". Zonder dramatische veranderingen zou hypnotherapie marginaal blijven, Aldus het rapport.

Anno 2009 levert een PubMed database search met de term "hypnotherapy", 11699 hits op, dus er zijn heel veel artikelen. Maar veel ervan voldoen niet aan de wetenschappelijke standaarden. Laten we eens kijken naar de gerandomiseerde gecontroleerde klinische studies, de RCT’s. Daar zijn er meer dan 700 van. 

Laten we eens kijken wat voor soort studies dat zijn, en we gaan niet verder terug dan een jaar.

Een korte hypnotherapie sessie helpt bij het reduceren van angst tijdens een medische ingreep, het elektromyogram (naalden in de spieren prikken om de werking van zenuwen en spieren te evalueren. [2]

Hypnotherapie helpt bij opvliegers en slaapstoornissen bij patienten met borstkanker. [3]

Hypnotherapie verlicht pijn bij chronische spierpijnpatienten en pijnen bij brandwonden [3] [5]

Hypnose helpt bij het stoppen met roken [6]

Hypnose helpt bij symptomen van PTSD [7]

Hypnose kan actieve darmontstekingen in een rustiger vaarwater brengen [8]

Hypnose vermindert pijn, angst en medicatie bij kankerpatienten [9]

Bij superspecialistische operaties verbetert hypnose de tevredenheid met de ingreep [10]

Bij kinderen met een spastische darm helpt hypnotherapie [11] 

Sinds 2004 zijn er dus wel een serie gerandomiseeerde klinische studies verschenen, die het aannemelijk maken dat hypnotherapie werkt bij uiteenlopende aandoeningen, pijnsyndromen, slaapstoornissen, angststoorissen, stoppen met roken en bij het irritable bowel syndroom (IBS), om enkele te noemen.

Obstakels: de onderzoeker zelf?

Ursula noemt een aantal obstakels die de acceptatie van hypnotherapie in de reguliere geneeskunde tegengaan. Allereerst is er natuurlijk geen onderzoeksincentive vanuit de farmaceutische industrie, geen grote en sterke lobby. Voorts helpt het ook niet dat goochelaars nog steeds hypnotrucs op het toneel laten zien. Maar een van de belangrijkste obstakels zouden de therapeuten zelf zijn. De therapeuten neigen ertoe, zo stelt ze, om de uniekheid van de relatie tussen de hypnotherapeut en de patient te zien als argument waarom onderzoek onmogelijk is. Dat moet stoppen, zo stelt ze. 

One of the biggest obstacles to placing hypnosis on a more scientific footing, however, is the therapists themselves. They tend to argue that its effects are part of a unique interaction between practitioner and subject, and so cannot be made subject to the same testing criteria as would be expected for a drug. This debate has to end. 

Herkennen we dit? Ik persoonlijk niet. Het was een discussie issue jaren geleden, toen de alternatieve geneeskunde nog veel verwees naar de paradigma discussie, die door het proefschrift van Hugo Verbrugh geintroduceerd was (in 1978). Toen vond je vaak de opmerking, wij werken vanuit een ander paradigma, en je moet dus ook op een andere wijze toetsen. Niet vanuit het zogenaamde dominante paradigma. Die discussie is van inhoud veranderd, en we accepteren thans in het algemeen dat je de bekende onderzoeksmethodologie gewoon los kan laten op ook complementaire behandelvormen.

Obstakels bij media en colllectief geheugen 

Het lijkt ons dat de obstakels mogelijk ook elders liggen, op terreinen buiten die door Ursula genoemd zijn. Een van de meest opvallende aspecten in de algemene discussie over de wetenschappelijke basis van de complementaire behandelvormen is dat er in de media zo veel negatieve artikelen verschijnen. Als er een keer een positief resultaat te melden valt, dan bereikt dat de media niet.

Voorts is er kort geleden een bijzondere studie gepubliceerd, waaruit blijkt dat wij een selectief geheugen hebben voor negatieve feiten, en een veel minder sterk geheugen voor positieve feiten. [12] En bovendien bleek dat er veel meer gedetailleerde feiten opgelepeld konden worden van gebeurtenissen uit het verleden die NIET plaatsgevonden hebben. Bij positieve gebeurtenissen die NIET plaatsgevonden hadden, was het detail veel minder sterk!

Dus we onthouden negatieve gebeurtenissen niet alleen beter, maar falsificeren ze ook beter…en in meer detail. Bovendien hebben geheugensporen uit het verleden ook vaak een duidelijke emotionele inhoud, vergelijkbaar met echte gebeurtenissen. [13]

Wie moet er nu wakker worden? 

Het lijkt erop dat de media wakker moeten gaan worden. Wakker worden voor positief nieuws. Hoeveel van de hierboven genoemde studies zijn in 2008 in de krant verschenen? Wie het weet mag het zeggen, wij vonden ze niet! 

Bron

Wake up to hypnotherapy. By: James, Ursula, New Scientist, 02624079, 10/18/2008, Vol. 199, Issue 2678