Chelatie therapie

Chelatie therapie is een behandelvorm, waarbij de stof EDTA per infuus ingebracht wordt, met name bij patiënten met aderverkalking, of met een betere term aangeduidt als atherosclerose. De chelatie therapie is bedoeld, om kalkafzetting in de bloedvaten af te breken. Het woord chelatie komt van het Griekse woord ‘chele’, dat schaar van een kreeft betekent. Deze schaar verwijst naar het werkingsmechanisme van het molecuul EDTA, dat metaal-ionen in die schaar kan binden. In het geval van chelatie therapie wordt gedoeld op het molecuul calcium, de stof die de bloedvaten star maakt bij atherosclerose. Het is een wat simpele gedachtegang dat je de aderen kan reinigen met een soort ontstopper.

Aanvankelijk was er veel dierexperimenteel bewijs dat chelatie therapie zou kunnen werken. Maar recent is in een groot onderzoek bewezen, gepubliceerd in een belangrijk tijdschrift JAMA, dat er geen werkzaamheid is van chelatie therapie bij patiënten met atherosclerose.[1] Ook in een verwant onderzoek kon bij verkalking van de bloedvaten geen positief effect gevonden worden.[2] Ook uit de grote analyse van de belangrijke Cochrane groep bleek:

"At present, there is insufficient evidence to decide on the effectiveness or ineffectiveness of chelation therapy in improving clinical outcomes of patients with atherosclerotic cardiovascular disease."

Er zijn wel wat andere kleine indicaties voor behandeling met EDTA, bijvoorbeeld verkalkingen van het hoornvlies van het oog. Hier lijkt deze behandeling wel zinvol te zijn. In een recent onderzoek bij ruim 50 patiënten kon een positief effect gevonden worden.

Echter, ook vanuit de complementaire hoek wordt de effectiviteit van chelatie therapie bekritiseerd. De bekende hoogleraar Ernst van de Universiteit van Exeter noemde de behandeling voor atherosclerose enkele jaren geleden al achterhaald:

Given the potential of chelation therapy to cause severe adverse effects, this treatment should now be considered obsolete.’

Het kan zijn dat deze visie na 2007 verandert, want in de USA wordt momenteel een grote studie opgezet om eenduidig aan te tonen of deze therapie nu wel of niet werkt.

Er zijn in Nederland artsen die chelatie therapie toepassen, zoals binnen een polikliniek in Berg en Bosch alsmede in Rotterdam. Dit is dus eigenlijk ‘prematuur’, pas na 2007 kunnen we beoordelof dit zinvol is of niet.

Een recent overzicht, geschreven door een sympathisant van natuurgeneeskunde was ook duidelijk: [3]

The best available evidence does not support the therapeutic use of EDTA chelation therapy in the treatment of cardiovascular disease. Although not considered to be a highly invasive or harmful therapy, it is possible that the use of EDTA chelation therapy in lieu of proven therapy may result in causing indirect harm to the patient.

MS

Voor MS wordt chelatie ook wel eens aanbevolen, op basis van enkele dierproeven. Maar recent vatte Brigit Stuurman dit samen in een scriptie over multipele sclerose en metalen en waarschuwde dat chelatie therapie bij MS van geen bewezen nut is, en in principe schadelijk kan zijn. Het was een scriptie van haar werk binnen de vakgroep biologische toxicologie van de RUU.

Beoordeling

De chelatie therapie met EDTA voor aderverkalking krijgt vooralsnog van IOCOB een rood stoplicht. Er is namelijk geen bewijs voor de werkzaamheid en voor de veiligheid van deze behandeling. 

Sites

Brigit Stuurman. MS en metalen. Scriptie RUU maart 2007