Gate, Gate, Paragate hartsutra mantra

Gate, gate, Paragate mantra is een van de oudste mantra's die op verschillende wijze gezongen kan worden. De woorden van de mantra corresponderen volgens overleveringen met de diverse chacra's en het zingen van de mantra op een speciaal metrum is weldadig voor lichaam en ziel, aldus ervaringsdeskundigen. Het zingen of reciteren van deze mantra is een vorm van mediteren, die tot diepe rust kan leiden. De kern van de mantra is de hart sutra, een van de belangrijkste geschriften uit het boeddhisme. 

De essentie van de inhoud van deze mantra, is dat de vormen en alles wat we via onze zintuigen waarnemen intrinsiek leeg zijn, en dat we aan al die waarnemingen voorbij kunnen gaan. De poort (Gate) door als het ware.

In het Indiaas wordt de mantra iets anders uitgesproken dan in het Japans, waarvan we hiernaast de kaligrafie van de mantra zien.

Indiaas: 

GATE GATE PARAGATE PARASAMGATE BODHI SVAHA

Japans: 

 GYATEI GYATEI HARA GYATEI HARASO GYATEI BOJI SOWAKA

Vertaling: Gegaan, gegaan, voorbijgegaan, totaal voorbijgegaan, verlichting, Heil! 

De Sutra: voorbij aan het EGO 

De oude tekst, de sutra, die bij deze mantra hoort en de essentei ervan uitlegt is de hart sutra, de Maha Pragna Paramita Hrdaya Sutra.

Deze sutra, hieronder in het Engels weergegeven, geeft de volgende uitleg van de mantra. Het is een uitleg van een verlichte geest, avalokitesvara aan een meditator, Shariputra.

De Hartsutra is gewijd aan de leer over sunyata, wat wordt vertaald met ‘leegte’, maar het begrip sunyata is niet gemakkelijk te vertalen. 

Avalokitesvara is de boeddha van het mededogen. Het mededogen ontstaat als een bijproduct, net zoals de liefde, als het hoogste bewustzijn bereikt wordt, dat van de leegte aller dingen. Dan neem je niets meer persoonlijk, en je laat alles gebeuren, alsof het je niet aangaat, terwijl je je eigen pad gaat. Dat pad is dan het pad van de compassie en de liefde. 

Vandaar dat ook het reciteren van dit soort matra’s en het mediteren op de sutra erbij een weg kan zijn om mindfulness te cultiveren, aandacht in het NU. Als je met je volle aandacht in het NU bent, bestaan veroordeling en projecties niet meer, lossen alle identificaties met denkbeelden en wensen op en wordt je de liefde en de compassie.

Hier een aantal varianten van de Gate Gate Paragate mantra:

 

 

 

De sutra begint met de aanhef dat de boedhisattva in zijn meditatieve staat van zijn (Prajna Paramita) erkent dat alle dingen intrinsiek leeg zijn. Door dat besef is hij gered van lijden en stress.

Daarna volgt de uitleg over de aard van de leegte. 

 

Avalokitesvara Bodhisattva

when practicing deeply the Prajna Paramita

perceives that all five skandhas are empty

and is saved from all suffering and distress.

Shariputra,

form does not differ from emptiness,
emptiness does not differ from form. 
That which is form is emptiness,
that which is emptiness form.

The same is true of feelings,
perceptions, impulses, consciousness.

Shariputra,

all dharmas are marked with emptiness;
they do not appear or disappear,
are not tainted or pure,
do not increase or decrease.

Therefore, in emptiness no form, no feelings,
perceptions, impulses, consciousness.

No eyes, no ears, no nose, no tongue, no body, no mind;
no color, no sound, no smell, no taste, no touch,
no object of mind;
no realm of eyes
and so forth until no realm of mind consciousness.

No ignorance and also no extinction of it,
and so forth until no old age and death
and also no extinction of them.

No suffering, no origination,
no stopping, no path, no cognition,
also no attainment with nothing to attain.

The Bodhisattva depends on Prajna Paramita
and the mind is no hindrance;
without any hindrance no fears exist.
Far apart from every perverted view one dwells in Nirvana.

In the three worlds
all Buddhas depend on Prajna Paramita
and attain Anuttara Samyak Sambodhi.

Therefore know that Prajna Paramita
is the great transcendent mantra,
is the great bright mantra, 
is the utmost mantra, 
is the supreme mantra 
which is able to relieve all suffering
and is true, not false. 
So proclaim the Prajna Paramita mantra,
proclaim the mantra which says:

gate gate paragate parasamgate bodhi svaha 
gate gate paragate parasamgate bodhi svaha 

gate gate paragate parasamgate bodhi svaha. 

De gehele mantra met de sutra is te beluisteren op: 

  

Voor verder lezen (uit Sunrise 1997)

Dehartsutra, of Prajñaparamitasutra wordt gezien als de heilige moeder die de bodhisattva voedt met de amrita (nectar) vanprajña (transcendente wijsheid), en hem leidt naar paramita (de andere oever). Het is de ‘allerhoogste volmaking’ die aan de bodhisattva volledige verlichting schenkt, nadat hij met succes de andere vijf paramita’s heeft verwezenlijkt: dana (barmhartigheid), sila (deugdzaamheid), ksanti (geduld, verdraagzaamheid), virya(kracht), en dhyana (concentratie).

Taalkundigen die alleen de etymologie van het Sanskriet beheersten, zonder zelfs maar een elementair begrip te hebben van het boeddhistische denken, hebben de verspreiding van het esoterische boeddhisme in Europa en Amerika veel schade gedaan. In het laatste decennium van de negentiende eeuw verscheen de eerste Engelse weergave van de Prajñaparamita in Samuel Beal’s Catena of Buddhist Scriptures [Reeks boeddhistische geschriften]. Vervolgens verscheen een Engelse vertaling van Max Müller in deel XLIX van zijn reeks Sacred Books of the East [Heilige boeken van het oosten]. In de achttiende eeuw vertaalde Hion Shon de Prajñaparamita rechtstreeks uit het Sanskriet in het Japans, hoewel er al verschillende op Chinese teksten gebaseerde Japanse uitgaven bestonden. Tibetaanse boeddhisten geloven dat Boom of Bum(Prajñaparamita) de meest onfeilbare tekst is om hen te wekken uit de illusie van samsara (de cyclus van geboorte en dood). Er zijn ook verschillende Franse en Duitse vertalingen in omloop, gebaseerd op onvolledige Chinese versies of fragmentarische Sanskrietteksten.

Prajñaparamita-hridayam (hridaya betekent hart) — de meest gecomprimeerde weergave van de sutra — werd in het jaar 400 n.Chr. door de beroemde Indische geleerde en boeddhistische missionaris, de eerwaarde Kumarajiva, in het Chinees vertaald, en wordt door alle boeddhisten, monniken zowel als leken, van Tibet, China en Japan zelfs nu nog gebruikt als een werk dat een beschermende magische kracht bezit. Het werd in 1934 in het Engels vertaald door D.T. Suzuki uit Japan, in 1958 door Edward Conze uit Engeland, en in 1969 door Dwight Goddard in Amerika. De letterlijke vertaling [in het Engels] die ikzelf heb g
emaakt, en die hierna [in het Nederlands] volgt, is rechtstreeks uit het oorspronkelijke Sanskriet. 

Hartsutra
Prajñaparamita-hridaya-sutra

Om namo bhagavatyai arya-prajñaparamitayai!

Om! Gegroet de gezegende en edele! (die de andere oever van de meest uitnemende bovenzinnelijke wijsheid heeft bereikt).

(In deze invocatie wordt de volmaking van bovenzinnelijke wijsheid gepersonifieerd als de meedogende moeder van bodhi — wijsheid — die de verlichting schenkt aan de bodhisattva’s die oplettend de weg hebben gevolgd die is voorgeschreven voor de aspirant naar volledige verlichting — samyak sambodhi.)

 

1

arya-avalokitesvaro bodhisattvo gambhiram prajñaparamitacaryam caramano vyavalokayati sma: pañca-skandhas tams ca svabhavasunyan pasyati sma.

De edele bodhisattva, Avalokitesvara, bezig met het beoefenen van de diepzinnige transcendente wijsheiddiscipline, keek van boven naar de vijf skandha’s (bundels) en zag dat ze in hun svabhava (zelfzijn) geen substantieel bestaan hebben.

 

2

iha sariputra rupam sunyata sunyataiva rupam, rupan na prithak sunyata sunyataya na prithag rupam, yad rupam sa sunyata ya sunyata tad rupam; evam eva vedana-samjña-samskara-vijñanam.

Hier, O Sariputra, is lichamelijke vorm leegte; waarlijk, leegte is lichamelijke vorm. Buiten lichamelijke vorm bestaat er geen leegte; en evenmin bestaat er buiten leegte lichamelijke vorm. Wat leegte is, is lichamelijke vorm; wat lichamelijke vorm is, is leegte. (Eveneens geldt voor de vier bundels) gevoel, waarneming, mentaal voorstellingsvermogen en bewustzijn (dat ze geen substantieel bestaan hebben).

 

3

iha sariputra sarva-dharmah sunyata-laksana, anutpanna aniruddha, amala avimala, anuna aparipurnah.

Hier, O Sariputra, worden alle verschijnselen van het bestaan gekenmerkt door leegte: ze worden geboren noch vernietigd, ze zijn bezoedeld noch onbevlekt, ze vertonen geen tekort en geen teveel.

 

4

tasmac chariputra sunyatayam na rupam na vedana na samjña na samskarah na vijñanam. na caksuh-srotra-ghrana-jihva-kaya-manamsi. na rupa-sabda-gandha-rasa-sprastavya-dharmah. na caksur-dhatur yavan na manovijñana-dhatuh. na avidya na-avidya-ksayo yavan na jaramaranam na jara-marana-ksayo. na duhkha-samudaya-nirodha-marga. na jñanam, na praptir na-apraptih.

Daarom, O Sariputra, is er in leegte geen lichamelijke vorm, geen gevoel, geen mentaal voorstellingsvermogen, geen bewustzijn; geen oog, oor, neus, tong, lichaam, of denkvermogen; geen zintuiglijk waarneembare voorwerpen van lichamelijke vorm, geluid, reuk, smaak, of tastbare toestanden; geen visueel element, enz., tot men komt tot geen verstandelijk-kennend element. Er is geen onwetendheid, noch opheffing van onwetendheid, totdat we komen tot: niet oud worden en geen dood, noch opheffing van oud worden en dood. Er is geen lijden, geen ontstaan [van het lijden], geen ophouden [van het lijden], geen pad [dat voert naar het ophouden van het lijden]; er is geen hogere kennis, geen bereiken (van nirvana), geen niet-bereiken.

 

5

tasmac chariputra apraptitvad bodhisattvasya prajñaparamitam asritya viharaty acittavaranah. cittavarana-nastitvad atrasto viparyasa-atikranto nistha-nirvana-praptah.

Daarom, O Sariputra, door zijn niet-bereiken (van nirvana) verblijft de bodhisattva, die zijn toevlucht heeft genomen tot prajñaparamita (bovenzinnelijke wijsheid), sereen in volmaakte mentale vrijheid. Door zijn niet-bezitten van mentale belemmeringen, bereikt (de bodhisattva) zonder angst, alle verkeerde voorstellingen te boven gekomen zijnde, het onbereikbare (geluk van) nirvana.

 

6

tryadhva-vyavasthitah sarva-buddhah prajñaparamitam asritya- anuttaram samyaksambodhim abhisambuddhah.

Alle boeddha’s, zelf bepaald hebbend te verschijnen in de drie tijdsperioden (verleden, heden en toekomst), zijn na hun toevlucht te hebben genomen tot de onvergelijkelijke prajñaparamita, volledig ontwaakt in samyak sambodhi (absolute volmaakte verlichting).

 

7

tasmaj jñatavyam: prajñaparamita maha-mantro mahavidya-mantro ‘nuttara-mantro samasama-mantrah, sarva-duhkha-prasamanah, satyam amithyatvat. prajñaparamitayam ukto mantrah. tadyatha: gate gate paragate parasamgate bodhi svaha. iti prajñaparamita-hridayam samaptam.

Daarom moet de prajñaparamita worden erkend als de grote mantra, de mantra van grote wijsheid, de meest verheven mantra, de onvergelijkelijke mantra en de verzachter van al het lijden; ze is de waarheid omdat ze niet onwaarheid is. Dit is de mantra verkondigd in prajñaparamita. Deze luidt:

gate, gate, paragate, parasamgate bodhi svaha!

Gegaan, gegaan, gegaan naar ginds (naar de andere oever); volledig gegaan naar de andere oever! O verlichting! Het zij zo! Heil!

Zo eindigt Prajñaparamitahridayasutra.

              — Naar de Engelse vertaling van dr. Harischandra Kaviratna.