Naast de reguliere geneeskunde, zijn er in de wereld honderden alternatieve therapieen. Alternatieve therapieen die goed zijn onderzocht en zinvol zijn tot absurde technieken.
Wanneer een patient een alternatieve behandeling wil, is het vaak zeer lastig om de juiste behandeling uit te zoeken. Stichting IOCOB heeft daarom kwaliteitsindicator ontworpen, uitgebeeld met een stoplicht.
In het volgende videofragment wordt duidelijk gemaakt hoe het IOCOB stoplicht werkt.
Kwaliteitsindicator voor Complementaire Behandelwijzen
Er zijn in Nederland beoefenaren van vele honderden verschillende niet-reguliere of complementaire behandelwijzen (alternatieve geneeskunde). De stromingen variëren van traditionele niet-westerse geneeswijzen zoals acupunctuur, Ayurveda, Tibetaanse geneeskunde, Winti e.d. tot het aanbevelen van uiteenlopende voedselsupplementen en diëten.
Het is voor de geïnteresseerde consument vrijwel onmogelijk om het kaf van het koren te scheiden. IOCOB ontwikkelt daarom momenteel een kwaliteitsindicator (een soort keurmerk) voor complementaire behandelwijzen. Dit is een indicator die aangeeft hoe betrouwbaar zo’n behandelwijze is. Deze indicator is bedoeld om de patiënt te helpen met het maken van een verantwoorde keuze. En om artsen te helpen bij aanbevelingen. We onderscheiden momenteel vijf categorieën/klassen:
Volledig onbetrouwbaar: er bestaat geen enkel bewijs van de werkzaamheid en de veiligheid voor de behandeling, de theorie die de behandelwijze ondersteunt is onbegrijpelijk, de stroming hangt meestal samen met een soort ‘guru’, de termen die gehanteerd worden wekken de indruk van wetenschappelijkheid, maar zijn holle frasen. In Pubmed zijn geen evaluatie studies te vinden. Literatuur bestaat vrijwel altijd uitsluitend in het grijze circuit en op het internet. Klasse V krijgt van IOCOB een rood stoplicht. Voorbeeld: Tachyon behandelingen, Radionica, Rife en Hulda Clark behandeling van kanker.
Zeer twijfelachtig: er bestaat geen bewijs voor de werkzaamheid en de veiligheid, de theorie achter de behandeling is exotisch, maar kan een kern van waarheid hebben. Er kunnen indicaties zijn dat de behandeling veilig is.
De klasse IV stromingen krijgen van IOCOB een rood-oranje stoplicht. Voorbeeld: alle vormen van bioresonantie, EM-X therapie, zilverkaars bij postmenopauzale klachten, biofotonen therapie.
Twijfelachtig: er is enig bewijs voor de veiligheid en de werkzaamheid, maar onvoldoende om de behandeling geheel te steunen. De theorievorming is consistent.
De klasse III stromingen krijgen van IOCOB een oranje stoplicht. Voorbeeld: bepaalde vormen van orthomoleculaire behandelingen.
Mogelijk zinvol: er bestaat bewijs voor veiligheid en er zijn duidelijke aanwijzingen voor werkzaamheid, de theorie achter de behandeling is consistent en de werking van de behandeling is invoelbaar zinvol.
De klasse II stromingen krijgen van IOCOB een oranje-groen stoplicht. Voorbeeld: glucosamine bij artrose en L-acetylcarnitine bij vermoeidheid.
Zinvol: de eerste klasse, klasse I stromingen zijn betrouwbaar en er is voldoende wetenschappelijk onderzoek verricht, om de stroming veilig en effectief te noemen. Voorbeelden: manuele therapie bij chronische nekklachten en acupunctuur bij migraine, misselijkheid en osteoartrose van de knie. Voor afzonderlijke interventies en preparaten geven we een groen stoplicht als er tenminste twee methodologisch goede studies de effectiviteit en de veiligheid demonstreerden.
Mogelijk of vermoedelijk zinvol maar moeilijk empirisch bewijsbaar volgens het klassieke model van de RCT (randomised clinical trial) zijn vrijwel alle lichaamsgerichte therapieën. Hieronder vallen o.a. Cesar en Alexander therapie, neo-Reichiaanse therapie, Primal Scream therapie, rebirthing, hypnotherapie, rebalancing, diverse massage technieken e.d.. Deze stromingen krijgen van IOCOB geen stoplicht. De consument moet aan den lijve ervaren hoe zinvol een dergelijke behandeling is.
Bij het verder uitwerken van deze indeling zal door de Stichting IOCOB gelet worden op diverse aspecten, waaronder:
Bewijs voor werkzaamheid of onwerzaamheid
Bewijs voor veiligheid
Consistentie van de theorie die de behandelingsvorm ondersteunt
Aanwezigheid van betrouwbare beroepsvereniging, met scholing, nascholing, en accreditatie
Aanwezigheid van betrouwbare en geloofwaardige informatie voor de patiënt
Kosteneffectiviteit en patiënten tevredenheid
Samenwerking met reguliere geneeskunde
Deze rubricering zal samen met de keuzewijzer (zie b.v. pagina 14 van MENSEN, 2004) die IOCOB ontwikkelt, duidelijkheid kunnen verschaffen voor de kwaliteit van een bepaalde complementaire behandelwijze en behandelaar. Patiënten kunnen dan beter geïnformeerd een keuze maken.
Naast de reguliere geneeskunde, zijn er in de wereld honderden alternatieve therapieen.
