Mindfulness op de universiteit
De NVMO-werkgroep Praktijk van het Medisch Onderwijs (PMO) organiseerde op 15 januari 2008 een bijeenkomst. Leo Aukes, onderzoeker en onderwijsontwikkelaar, verbonden aan het Centrum Innovatie en Onderzoek Medisch Onderwijs van het Universitair Medisch Centrum Groningen verzorgde een inleiding over een onderdeel van zijn promotieonderzoek: Reflectie en Mindfulness.
In het filmpje zien we de bekende Ram Das een gesprek hebben met Thich Nath Han, de Zenmeester over mindfulness en kwaadheid.
Het belang van reflectie voor praktijk en onderwijs wordt steeds meer erkend. Op veel plaatsen probeert men het reflecteren op en leren van ervaring door studenten en specialisten in opleiding op effectieve wijze te stimuleren, bijvoorbeeld door het gebruik van portfolio.
Mindfulness is aandachtig en opmerkzaam zijn in het werk, ten opzichte van eigen ervaringen en lichamelijke gewaarwordingen, van moment tot moment, op een niet-oordelende manier. Bij Mindfulness gaat het niet zozeer om de act van reflectie, maar om de grondhouding van waaruit dat gebeurt. Mindfulness is een relatief nieuwe benadering.
De evidence ervan is in de patiëntenzorg intussen aangetoond. In het medisch onderwijs wordt er, volgens Aukes, nog niet mee gewerkt. Het combineren van reflectie en mindfulness is vooral geschikt voor mensen die midden in de hectiek van de praktijk staan. Die daar niet alleen willen overleven, maar ook op een zinvolle en effectieve wijze hun patiëntenzorg willen verbeteren, en dat willen combineren met de ontwikkeling van hun deskundigheid en het behoud van eigen welzijn als arts. Het doel van deze bijeenkomst is het belang en de toepassingsmogelijkheden van beide benaderingen voor het medisch onderwijs te bespreken.
Na een inleiding volgde een discussie en enkele oefeningen.
Deze oefeningen zijn erop gericht het verschil en de samenhang van beide benaderingen aan den lijve te ervaren. Aukes wil graag de weddenschap aangaan (tegen ‘een mooi kistje wijn’) dat mindfulness over 25 jaar net zo normaal is als communicatietrainingen nu. Degenen die betrokken zijn bij de specialistenopleiding, bij studenten in de laatste fase van de basisopleiding, AIOS, studenten en andere belangstellenden worden van harte uitgenodigd.
Literatuur: Behandelen met meditatie, Grondlegger Jon Kabat-Zinn over de mogelijkheden van Mindfulness, Medisch contact, 20 juli 2007, 62 nr. 29/30, p. 1266-1269.
Details van de bijeenkomst:
Reflectie en Mindfulness in het medisch onderwijs. Bijeenkomst NVMO-werkgroep Praktijk van het Medisch Onderwijs 15 januari 2008, UMC Utrecht, Vergadercentrum, AZU zaal 2, 14.00-17.00 uur.
