Reiniging uit ayurveda: panchakarma
Binnen de Ayurvedische geneeskunde menen therapeuten de de mogelijkheid bestaat om het hele menselijke systeem te reinigen, met een zogenaamde panchakarma reinigingskuur. Wat precies gereinigd wordt, blijft onduidelijk.
De oude geschriften van de Ayurveda bevelen twee keer per jaar een panchakarmakuur aan voor een "gelukkig, gezond en lang leven". Charaka, de beroemde Ayurveda-arts en filosoof (ca. 400 v. Chr.) beschreef het nut en werkzaamheid van de panchakarma therapie als volgt: "Als bij een mens, het spijsverteringsvuur wordt gereinigd, wordt de stofwisseling versterkt, ziekte verminderd en een normale gezondheid behouden. Zintuiglijke organen, geest en seksuele kracht werden opgewekt. Ouderdomsverschijnselen komen makkelijk voor en de mens leeft langer - vrij van storingen. Daarom moet men de uitscheidingstherapie regelmatig en correct uitvoeren."
De Panchakarma- therapie
De Panchakarma- therapie komt van "Pancha" dat betekent "vijf" en "Karma" dat betekent "handelen", "voortgang" of "actie". Door de therapieën van de panchakarma wordt gezegd dat toxines en slakken in ons lichaam opgelost worden en via onze natuurlijke uitscheidingsorganen verwijderd worden. De panchakarma-kuur vertegenwoordigt het hart van de Ayurvedische geneeswijzen. De intensieve therapieën van de panchakarma-kuur richten zich op reiniging en ontslakking, gewichtsregulering, als wel regeneratie en harmonisering. Dat zijn veelgebruikte termen binnen de ayurveda, maar of die termen meer omvatten dan alleen metaforen blijft een open vraag.
Gifstoffen
Het idee van de Panchakarma is dat er in het lijf gifstoffen zijn, die “toxines”, genoemd worden en die te verwijderen zijn uit het lichaam. De wateroplosbare gifstoffen zijn via de nieren en de urine eenvoudig uit het lichaam te krijgen. De vetoplosbare toxines zijn opgeslagen in het vet en blijven jarenlang daarin opgeslagen. Alleen moeders die moedermelk geven aan hun kinderen zouden zo hun toxines verwijderen uit hun lichaam.
De behandelingen van de Panchakarma richten zich op deze vetoplosbare gifstoffen.
De theorie is dat eerst de toxines losgemaakt worden uit het weefsel, dan in de circulatie gebracht worden, waarna ze geëlimineerd worden. De eerste stap wordt in de Panchakarma gedaan door geklaarde boter of wel "Ghee" te nuttigen en oliemassages met kruiden.
De gifstoffen zouden hierdoor losgeweekt worden uit de vetweefsels. Daarna worden de gifstoffen door warmte bewogen en gebracht in de bloedstroom. Dit wordt gedaan door veel warm water te drinken, stoombaden en sauna’s te nemen. De gifstoffen zouden zo weer de darm ingaan. De laatste stap is om door laxeermiddelen, zoals kastor olie, de darmen hierna schoon te maken en zo de vetoplosbare gifstoffen uit het lichaam te verwijderen, zoals men suggereert. Ook worden in deze fase klysma’s hiervoor gebruikt, wordt het braken opgewekt of gebruik gemaakt van aderladen.
Massages
Verschillende soorten massages worden ingezet in de Panchakarma.
Abyanga-Pitta: deze massage wordt gedaan door twee therapeuten. In 6 posities wordt de gemasseerde persoon geplaatst: zittend in een stoel, zittend op de massagetafel, liggend op de rug, liggend op de linker zij, dan op de rechter zijde, en als laatste op de buik. De voeten worden schoon gemaakt en op een warme kruik gezet. Eerst wordt het hoofd met sesamolie door beide personen synchroon gemasseerd. Dit gebeurt in een zittende positie. Daarna wordt de bovenrug gemasseerd. De verdere massage vindt plaats op de behandelbank. Na de massage kan de gemasseerde persoon nog 10 minuten rustig in stilte liggen.
Udvarthana: deze massage is bedoeld om de bovenste dode laag van de huid eraf te scrubben en de olie met kruiden in de huid te laten trekken. De scrub is gemaakt van grof gemalen gerst, sesamolie en Ayurvedische kruiden. Het gehele lichaam wordt gescrubd behalve het hoofd.
Vishesh: bij deze massage wordt diep en stevig gemasseerd. De dieperliggende spieren worden zo goed losgekneed. Twee masseurs voeren deze massage uit.
Research naar panchakarma
We konden niet veel onderzoek vinden naar de effecten van de ayurvedische methode van panchakarma. De enige bronnen die we vonden waren:
Sharma H; Freedom from Disease. Toronto Veda Publishing, 1993
Sharma HM, Midich SI, Sands D, Smith DE: Improvement in cardiovascular risk factors through Panchakarma purification procedures. J Res Educ Indian Med, 1993; 12(4); 2-13.
Waldschutz R: Influence of Maharishi Ayurveda purification treatment on physiological and psychological health. Erfahrungsheilkunde-Acta medica empirica, 1988; 11; 720-729.
Salerno JW, Smith DE: The use of sesame oil and other vegeteable oilsi the inhibition of human colon cancer growth in vitro. Anticancer Res, 1991; 11; 209-216.
Smith DE, Salerno JW: Selective growth inhibition of a human malignant melanoma cell line by sesame oil in vitro. Prostaglandins Leukotrienes Essential Fatty Acids, 1992; 46; 145-150.
Sharma HM, Midich SI, Sands D, Smith DE: Improvement in cardiovascular risk factors through Panchakarma purification procedures. J Res Educ Indian Med, 1993; 12(4); 2-13.
Waldschutz R: Influence of Maharishi Ayurveda purification treatment on physiological and psychological health. Erfahrungsheilkunde-Acta medica empirica, 1988; 11; 720-729.