Haaienkraakbeen bij kanker
Haaienkraakbeen is momenteel zeer populair als voedselsupplement bij kanker. Er zijn dierstudies die aangeven dat haaienkraakbeen bijvoorbeeld de vorming van nieuwe bloedvaten in een tumor tegengaat. Er is echter geen enkel klinisch bewijs voor deze therapie. En om voor een totaal niet bewezen therapie haaien te slachten en veel geld te vragen is de consument om de tuin leiden. Daarnaast bestaat sinds enkele jaren ook vloeibaar kraakbeenextract als zogenaamd adjuvans (toevoeging) voor conventionele behandeling van kanker. Ook dit extract is nog steeds in onderzoek en de resultaten zijn vooralsnog niet hoopgevend.
Maar alles begon met het haaienkraakbeen. De argumenten om haaienkraakbeen bij kanker te geven klinken vreemd. De wetenschapper Dr Lane publiceerde bijvoorbeeld een boek met als titel ‘sharks don’t get cancer’. De titel alleen al klopt niet. Kanker komt wel voor bij haaien. In 2000 werd hem door een Amerikaanse overheidsorganisatie verboden, om deze claim te verspreiden, tenzij er duidelijk bewijs zou zijn. En dat is er nog steeds niet. In een kleine studie kon geen enkel effect gevonden worden van haaienkraakbeen bij mensen met kanker.
De stof neovastat (AE-941) is afkomstig van haaienkraakbeen , wordt ook wel een kraakbeenextract genoemd, en wordt momenteel in de kliniek getest. AE-941 wordt echter al sinds 2000 in de zogenaamde fase III in niercelkanker and longkanker getest en er zijn nog steeds geen resultaten gepubliceerd. AE-941 wordt vaak genoemd om aannemelijk te maken dat haaienkraakbeen een zinvol supplement is bij kanker. Voor de leek lijkt dit soort argumenten steekhoudend, maar IOCOB wil dit soort informatie graag transparanter maken voor de patiënt-consument.
Het is zinloos om haaienkraakbeen preparaten te gebruiken; er is geen aanleiding om te denken dat dit werkt. Verder is er ook geen enkele aanwijzing welke dosering men zou moeten gaan gebruiken!
Beoordeling
Haaienkraakbeenpreparaten krijgen van IOCOB een rood stoplicht. Vloeibaar kraakbeenextract, AE-941 is in meer proefdiermodellen getest en ook bij gezonde vrijwilligers op veiligheid. Tevens blijkt het extract bij kankerpatienten gunstige effecten te hebben op een aantal fysiologische functies en parameters, zoals de rode bloedcellen (het vermindert anemie). Maar het is nog niet duidelijk of AE-941 uiteindelijk de kanker patient kan helpen.
Sites
Literatuur
(1)Gingras D. Shark cartilage extracts as antiangiogenic agents: smart drinks or bitter pills? Cancer Metastatis Rev 2000;19:83-6.
(2) Falardeau P, et al. Neovastat, a naturally occurring multifunctional antiangiogenic drug, in phase III clinical trials. Semin Oncol 2001;28:620-5.
(3) Sheu JR, et al. Effect of U-995, a potent shark cartilage-derived angiogenesis inhibitor, on anti-angiogenesis and anti-tumor activities. Anticancer Res 1998;18:4435-42.
(4) Barber R, et al. Oral shark cartilage does not abolish carcinogenesis but delays tumor progression in a murine model. Anticancer Res 2001;21:1065-70.
(5) Horsman MR, Alsner J, Overgaard J. The effect of shark cartilage extracts on the growth and metastatic spread of the SCCVII carcinoma. Acta Oncol 1998;37:441-5.
(6) Weber MH, Lee J, Orr FW. The effect of Neovastat (AE-941) on an experimental metastatic bone tumor model. Int J Oncol 2002;20:299-303.
(7) Gingras D, et al. Matrix proteinase inhibition by AE-941, a multifunctional antiangiogenic compound. Anticancer Res 2001;21:145-56.
(8) Dupont E, et al. Antiangiogenic and antimetastatic properties of Neovastat (AE-941), an orally active extract derived from cartilage tissue. Clin Exp Metastasis 2002;19:145-53.
(9) Lee A, Langer R. Shark cartilage contains inhibitors of tumor angiogenesis. Science 1983;221:1185-7.
(10) Davis PF, et al. Inhibition of angiogenesis by oral ingestion of powdered shark cartilage in a rat model. Microvasc Res 1997;54:178-82.
(11) Chen JS, et al. Shark cartilage extract interferes with cell adhesion and induces reorganization of focal adhesions in cultured endothelial cells. J Cell Biochem 2000;78:417-28.
(12) Oikawa T, et al. A novel angiogenic inhibitor derived from Japanese shark cartilage (I). Extraction and estimation of inhibitory activities toward tumor and embryonic angiogenesis. Cancer Lett 1990;51:181-6.
(13) Ernst E, Cassileth BR. How useful are unconventional cancer treatments? Eur J Cancer 1999;35:1608-13.
(14) Berbari P, et al. Antiangiogenic effects of the oral administration of liquid cartilage extract in humans. J Surg Res 1999;87:108-13.
(15) Ashar B, Vargo E. Shark cartilage-induced hepatitis. Ann Intern Med 1996;125:780-1.
(16) Fetrow CW, et al. Professional’s Handbook of Complementary and Alternative Medicines. Philadelphia: Springhouse; 1999.
(17) Mathews J. Media feeds frenzy over shark cartilage as cancer treatment. J Natl Cancer Inst 1993;85:1190-1.
(18) Leitner SP, et al. Two phase II studies of oral dry shark cartilage powder (SCP) with either metastatic breast or prostate cancer refractory to standard treatment. Proc Am Soc Clin Oncol 1998;17:A240.
(19) Rosenbluth RJ, et al. Oral shark cartilage in the treatment of patients with advanced primary brain tumors. A phase II pilot study. Proc Am Soc Clin Oncol 1999;18:A554.
(20) Miller DR, et al. Phase I/II trial of the safety and efficacy of shark cartilage in the treatment of advanced cancer. J Clin Oncol 1998;16:3649-55.
(21) Sauder DN, et al. Neovastat (AE-941), an inhibitor of angiogenesis: Randomized phase I/II clinical trial results in patients with plaque psoriasis. J Am Acad Dermatol 2002;47:535-41.
(22) Batist G, et al. Neovastat (AE-941) in refractory renal cell carcinoma patients: report of a phase II trial with two dose levels. Ann Oncol. 2002 Aug;13(8):1259-63.
(23) Hillman JD, et al. Treatment of Kaposi sarcoma with oral administration of shark cartilage in a human herpesvirus 8-seropositive, human immunodeficiency virus-seronegative homosexual man. Arch Dermatol. 2001 Sep;137(9):1149-52.
Verdere Literatuur
Anonymous. NCI to sponsor phase III trials of liquid shark cartilage angiogenesis inhibitor [news]. Oncology (Huntingt.) 1999;13:82.
Associated Press. FDA seeks to halt marketing of shark tissue as cancer cure. AP release. Dec. 10, 1999.
Cancer Letter (Anonymous). Sen. Mack seeks NCI support for shark cartilage research. The Cancer Letter 1994 Aug 5;20(31):1.
Cassileth BR. Alternative medicine handbook: the complete reference guide to alternative and complementary therapies. New York: W.W.Norton & Co., 1998:197-200.
Castronovo V, et al. Cartilage as a source of natural inhibitors of angiogenesis. Antiangiogenic Agents in Cancer Therapy 1999:175-183.
Couzin J. Beefed-up NIH center probes unconventional therapies [news]. Science 1998;282:2175-6.
Dupont E, et al. Angiostatic and antitumoral activity of Neovastat, a molecular fraction derived from shark cartilage. American Association for Cancer Research, San Diego, CA 1996.
Dupont E, et al. Angiostatic and antitumoral activity of AE-941 (Neovastat-R), a molecular fraction derived from shark cartilage (Meeting Abstract). Proc Annu Meet Am Assoc Cancer Res 1997;38:A1530.
Dupont E, et al. In vitro and in vivo anti-tumor activity of Neovastat (AE-941), an angiostatic agent derived from shark cartilage. American Association for Cancer Research, San Diego, CA 1996.
Ernst E. Shark cartilage for cancer? Lancet 1998;351:298.
Fetrow CW, Avila JR. Professional’s handbook of complementary and alternative medicines. Springhouse, Pennsylvania: Springhouse Corporation 1999:595-598.
Horsman MR, et al. The effect of shark cartilage extracts on the growth and metastatic spread of the SCCVII carcinoma 1998;37:441-5.
Lee A, Langer R. Shark cartilage contains inhibitors of tumor angiogenesis. Science 1983 Sep 16;221:1185-1187.
McCutcheon L. Taking a bite out of shark cartilage. Skeptical Inquirer 1997 Sept/Oct:44-48.
McGuire TR, et al. Tamoxifen and shark cartilage: potential anti-angiogenic combination. (Abstract from American College of Clinical Pharmacy Annual Meeting St. Louis, 1994) Pharmacotherapy 1994;14(3):362.
Mathews J. Media feeds frenzy over shark cartilage as cancer treatment. Journal of the National Cancer Institute 1993 Aug 4;85(15):1190-1191.
Mathews J. Sharks still intrigue cancer researchers. Journal of the National Cancer Institute 1992 July 1;84(13):1000-1002.
Miller DR, et al. Phase I/II trial of the safety and efficacy of shark cartilage in the treatment of advanced cancer. J Clin Oncol 1998;16:3649-55.
Nakashima L. BC Cancer Agency verbal communication 1996.
Northern seas shark cartilage. (BCCA Cancer Information Centre search file 2361)
Ontario Breast Cancer Information Exchange Project. Guide to unconventional cancer therapies. 1st ed. Toronto: Ontario Breast Cancer Information Exchange Project, 1994.
Prudden JF. Cartilage as therapy. Adjuvant Nutrition in Cancer Treatment Symposium, Tampa, Florida, Sept 27, 1997:A26.
60 Minutes. July 11, 1993 transcript. (BCCA Cancer Information Centre search file 2361)
Smith J. ‘Shark doctor’ starts to make waves with cancer theories. The West Ender 1995 July 20:25.
Spencer JW, Jacobs JJ. Complementary/alternative medicine: an evidence based approach. Toronto: Mosley, 1999:154-55.
Walker M. The shark: a floating nutritional factory. (Search file 2361)
Ward N. Shark cartilage: cancer-fighting potential brings hope to many cancer patients. Media Relations, Inc. (BCCA Cancer Information Centre search file 2361)
Williams DG. The continuing story behind shark cartilage. Alternatives 1993 Jan;4(19):145-152.
Wilson B. Can shark cartilage take a bite out of tumours? georgia,times,serif Straight 1999 Apr 25 – May 1.