Smartdrugs
Smartdrugs zijn stoffen die het lichamelijk of geestelijk functioneren van de gezonde mens doen toenemen, althans volgens de aanhangers ervan. Er zijn echter veel uiteenlopende stoffen die aangeduid worden met de term smartdrugs. Wat is waar? Wat is onzin?
Tot de smartdrugs behoren vijf groepen van middelen:
- Nootropica, middelen die het denken en het geheugen versterken. Op het net worden door artsen ‘workshops’ aangeboden, om het gebruik van deze stoffen onder de aandacht te brengen en te stimuleren. De werkzaamheid van deze middelen wordt echter in brede kring betwijfeld. En zelfs als deze stoffen bij patiënten een (geringe) werkzaamheid zouden hebben, is daar mee nog niet gezegd dat er een werkzaamheid bestaat bij mensen die geen cognitieve functiestoornissen hebben. Voorbeelden van nootropica zijn hydergine, piracetam, DMAE.
- Psychofarmaca, middelen als GHB, ketamine (‘vitamine K’), extasy (‘vitamine E’). De kans op overdosering bij deze middelen is niet denkbeeldig, en de combinatie met alcohol is problematisch.
- Hormonen zoals prasteron, vasopressine, groeihormonen die op het net verkrijgbaar zijn bezorgen menig endocrinoloog nachtmerries.
- Overige geneesmiddelen, stoffen met uiteenlopende werkingsmechanismen zoals het antidiabeticum metformine, betablokkers als propranolol en clenbuterol.
- De entheogene middelen, zoals gedroogde paddestoelen, en ritueel gebruikte planten (zie onder sjamanisme en bij smartshops).
- En tenslotte allerlei preparaten die multivitaminen, aminozuren e.d. bevatten, alsmede functional foods.
Smartshops
Smartshops zijn niet de winkels waar smartdrugs gekocht kunnen worden. Smartshops richtn zich voornamelijk op entheogenen, organische preparaten die bewustzijnsverruiming te weeg kunnen brengen, zoals paddestoelen en kaktussen. In een separaat hoofdstuk zal daarop ingegaan worden.
Smartdrugs op het internet
Op veel sites van het net worden smartdrugs aanbevolen, niet alleen om de jeugd te verlengen, maar ook om de werkelijkheid intenser waar te nemen, om meer plezier te hebben in het leven, en om seksueel actiever te zijn. Gezondheid is niet de afwezigheid van symptomen. Door middel van deze preparaten kan het leven zoveel meer betekenis krijgen is het credo. Dit is een cultuurverschijnsel dat verder studie behoeft. Maar behalve de cultuurwetenschappelijke aspecten is er een veiligheidsaspect voor de consument.
De belangrijkste problemen van smartdrugs
- De zuiverheid is niet altijd zeker en er kunnen toxische bijproducten aanwezig zijn die ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken.
- Vele middelen die via internet worden besteld, zullen insufficiënte bijsluiters hebben of de uiterste houdbaarheidsdatum is vervallen.
- De gebruiker realiseert zich niet dat smartdrugs farmacologisch werkzame middelen zijn, terwijl het gebruik ervan aan de behandelende arts onbekend is, met als mogelijk gevolg ongewenste geneesmiddeleninteracties.
- In geval van ernstige bijwerkingen is de consument juridisch niet beschermd daar de producent meestal in een ander land huist.
- De werkzaamheid van smartdrugs is niet bewezen in methodologisch zuiver onderzoek.
Smartdrugs voorbeelden
Veel smartdrugs hebben ook nog indicaties op andere gebieden, en zijn bijvoorbeeld enkele decennia geleden ontwikkeld voor dementie, maar bleken niet genoeg te werken. Od andere stoffen hebben brede inzetgebieden en worden ook aanbevolen om de algehele conditie te verbeteren. Enkele voorbeelden daarvan:
| Stof | Indicaties |
| Idebenone | dementie, Friedreich |
| alfa liponzuur | DM |
| Q10 | cardiovasculair |
| vinpocetine | dementie |
Beoordeling
De klasse van de smartdrugs kan als totaal niet beoordeeld worden, alleen de individuele middelen. Het is in ieder geval zinloos om hormonen zoals prasteron te gebruiken als een levenselixer, of een antidiabetische stof voor concentratieversterking. Dit soort middelen krijgen een rood stoplicht.