Glucosamine bij artrose

Glucosamine is de enige stof die de kraakbeenopbouw van gewrichten ondersteunt, en waarvoor het bewezen is dat dit supplement een positief effect heeft op pijn bij artrose van de knie. Er is veel klinisch bewijs voor het gebruik van glucosamine bij osteoartrose, problemen met gewrichten door slijtage van kraakbeen.

Wel moet tenminste gedurende 12 weken 3 maal daags 500 mg glucosamine ingenomen worden. Er is in de USA een grote studie afgesloten in 2006 met helaas dubieuze uitslag (zie onder). In deze studie werd echter glucosaminehydrochloride gebruikt in plaats van glucosaminesulfaat wat in de meeste studies is gebruikt.

Veel ander recent bewijs is te vinden op de hier gelinkte website over glucosamine.

Het is niet noodzakelijk om chondroitinesulfaat naast glucosamine in te nemen. Er zijn echter wel studies die aantonen dat chondroitinesulfaat (800 mg/dag) het kraakbeen beschermt bij artrose van de knie.[1] En dat de combinatie dus zinvol kan zijn.

De belangrijkste klinische studies over glucosamine verscheen in 2001 in de Lancet,[2] en in 2006 in the New England Journal of Medicine.[3]

In de laatste studie (2006) bleek dat glucosamine (echter niet als sulfaat maar als hydrochloride!) en chondritoine wel de pijn wat verminderde in een grote groep van meer dan 1500 patienten, maar dat het pijnstillend effect niet significant beter was dan placebo, en dat een pijnstiller (celecoxib) een klein significant verschil had pijnstilling. De totale response rates waren 60%, 64%, 65%, 67%, and 70% in de placebo, glucosamine, chondroitine, glucosamine/chondroitine, en celecoxib groepen, respectievelijk.

Bij de subgroep van patienten met meer pijn en een ernstigere aandoening bleken de supplementen wel meer pijn te kunnen reduceren in vergelijking met placebo. En in deze groep had celecoxib juist geen significant verschil in pijnstilling ten opzichte van placebo.

Een andere studie uit 2007 met 318 patienten met osteoarthrosis van de knie liet weer duidelijk een significantie verbetering na 6 maanden zien van glucosaminesulfaat ten opzichte van placebo. Paracetamol 3 gram per dag liet geen signifante verbetering zien ten opzichte van placebo.[4]

 

MRI studie na gebruik van glucosaminesulfaat

Een veel gelezen opmerking bij meta-analyses en reviews is dat we niet weten wat glucosamine doet op het kraakbeen. Uit een MRI studie bleek dat er een normalisering was te zien wat betreft het kraakbeen bij patienten die leden aan osteoarthrose van de knieschijf ten opzichte van de controlegroep.[5]

Effect van lang gebruik glucosamine

Het effect van glucosamine werd bekeken in een groep van patienten met osteoarthritis die voorheen hadden meegedaan in glucosaminestudies. De patienten hadden 12 maanden tot 3 jaar lang glucosamine of placebo geslikt. Hierna waren ze gestopt met het innemen van supplementen. Het totaal van 275 patienten kon geinterviewd worden. Het bleek dat gemiddeld 5 jaar na het staken van de studiemedicatie er in de actieve groep twee maal minder totale heup operaties uitgevoerd hoeven te worden (6,3% tegenover 14,5%).[6]

In een eerdere studie met 202 patienten bleek dat na 3 jaar gebruik van glucosaminesulfaat de gewrichtsspleet van de knie niet achteruit ging, terwijl dit wel het geval was in de placebogroep.[7]

Ook in de studie gepubliceerd in de Lancet bleken patienten na 3 jaar op glucosaminesulfaat duidelijk geen verslechtering te vertonen ten opzichte van de placebogroep.[2]

Meta-analyses

Ook de meeste meta-analyses zijn vrij positief over het gebruik van glucosamine bij osteoarthritis.[9][10] In een meta analyse tot 2004 werd het volgende geschreven.[11]

The risk of disease progression was reduced by 54%…….The available evidence suggests that glucosamine sulfate may be effective and safe in delaying the progression and improving the symptoms of knee OA.

De meest recente meta analyse was positief over het effect van glucosamine en chondroitinesulfaat.[12]

Ook zijn glucosamine en chondrointinesulfaat opgenomen in de laatste evidence based aanbevelingen.[13]

Glucosaminehydrochloride was niet effectief, echter wel glucosaminesulfaat. Het preparaat van Rottapharm had het grootste effect.[14]

Bijwerkingen 

Bijwerkingen zijn zeldzaam. Omdat het preparaat afkomstig is van schelpdieren, moeten mensen met schelpdierenallergie het product niet gebruiken!

Beoordeling

Glucosamine lijkt duidelijk werkzaam. Vooral bij patienten met matige tot ernstige pijn bij artrose lijkt dit middel samen met chondritoine sulfaat wel iets te bieden te hebben. Ook is gebleken dat langdurig gebruik van glucosaminesulfaat veilig is. De meeste meta analyses zijn positief over het gebruik van glucosamine en deze stof is opgenomen in de aanbevelingen voor evidence based medicen. Daarom geeft IOCOB een groen stoplicht.