Alternatieve geneeskunde bestaat niet, alleen Alternatief Gelovend/Kiezend Behandelen

Alternatieve geneeskunde bestaat (eigenlijk) niet. Er is algemeen geaccepteerde geneeskunde (binnen een bepaalde cultuur), en er is geneeskunde die niet algemeen geaccepteerd is of wordt. Onder die laatste vinden we dan experimentele behandelingen. Die behandelingen kunnen geaccepteerd gaan worden, als ze daadwerkelijk werkzaam zijn en veilig. Dan worden ze opgenomen in de algemeen geaccepteerde geneeskunde. Zijn ze niet werkzaam, dan mogen ze de vergetelheid in stromen.

De experimentele behandelingen worden gevoed door verschillende bronnen. Maar het maakt niet uit of de bronnen komen uit de oosterse yoga, de geneeskrachtige plantenkennis, de orthomoleculaire denkwijze, de acupunctuur of de experimentele oncologie.
Het enge verschil kan hooguit de plausibiliteit van de bron zijn. Zo is bioresonantie een bijzonder weinig plausibele bron, terwijl de fytotherapie een zeer plausibele bron kan zijn.

Alternatieve geneeskunde kan hooguit gezien worden als politiek of als geloof

Geneeskunde is immers geen politiek, maar wetenschap. En het is ook geen religie. Politiek en religie worden gekenmerkt door meningen, wetenschap wordt gekenmerkt door rede, door redeneren en door feiten.

Binnen de politiek en binnen de religie (geloof) zijn er vele stromingen, vele smaken, opvattingen en vele geloven.  Binnen de wetenschap spreken we een taal, en hebben  een transparante onderzoeksmethode.

Alternatieve geneeskunde past alleen binnen politiek en binnen geloof, en dan is het geen geneeskunde meer, maar een politieke of religieuze stroming.

Definitie alternatieve geneeskunde onmogelijk

Net zoals politiek en geloof zich niet in een definitie laat vangen, is het onmogelijk een positieve omschrijving te geven, als definitie, van alternatieve geneeskunde. We zullen de definitie van de hoogleraar Peter Jan Magry nemen, die recent (23 september 2016) in het NRC gegeven werd:

“Alle geneeswijzen waarvan de werking misschien niet wetenschappelijk bewezen is, maar die volgens patienten of aanbieders wel helpen, of waarvan ze het gevoel hebben dat het voor hen werkt”

Teruggebracht tot de essentie staat er: “Alternatieve geneeskunde is niet wetenschappelijk bewezen maar er zijn mensen die erin geloven” (ze hebben immers het gevoel dat het voor hen werkt).

Hieruit blijkt dat alternatieve geneeskunde dus het veld van de wetenschap verlaat, en opgevat dient te worden als of een religie, of als een politieke stroming. Het woord geloven (vertaling van de passage “waarvan ze het gevoel hebben dat het voor hen werkt”) geeft aan dat we een onterechte dichotomie ontworpen hebben met aan de ene zijde natuurwetenschappelijke (reguliere) geneeskunde en aan de andere zijde alternatieve geneeskunde.

De dichotomie die zich opdringt is zeer klassiek: reguliere geneeskunde is een onderdeel van de wetenschap, en alternatieve geneeskunde is een onderdeel van het geloof of van de politiek. Als we dat hanteren hoeven we ook geen ruzie meer te maken. Iedereen mag immers geloven wat hij wil. Door de vrijheid van Godsdienst, mag ‘Alternatieve Geneeskunde’ ook, het is alleen geen geneeskunde, het is hooguit ‘geneeskunst’. Maar eigenlijk is het vooralsnog “Alternatief Gelovend (of Kiezend) Behandelen”.

Wat nu?

IOCOB heeft al heel in het begin de metafoor van een incubator gebruikt voor de verzameling ‘altervatieve geneeskunden’. Die metafoor is door alle polemieken een beetje ondergesneeuwd, maar in essentie is dat de basis waarvanuit vertrokken kan worden.

Een incubator is ervoor om een ei uit te broeden, maar als er na het toevoegen van warmte geen kuiken tevoorschijn springt, is of wordt het ei rot en dient het verwijderd te worden.

De fytotherapie heeft veel nieuwe moleculen opgeleverd, niemand zal fytotherapie dan ook als leverancier van de eieren voor de incubator willen laten vallen. Dat geldt ook voor de TCM, de ayurveda, de Tibetaanse geneeskunde en bijvoorbeeld de Zenmeditatie. Uit elk van deze velden zijn elementen gekomen die we getoetst hebben en die daarna opgenomen konden worden binnen de reguliere geneeskunde, of verworpen werden. De mindfulness is bijvoorbeeld uit de Zen tevoorschijn gekomen als een zinvolle interventie bij een aantal aandoeningen. Uit het veld van de electroacupunctuur volgens Voll is echter niets zinvols tevoorschijn gekomen, ondanks vele decennia lang metingen en pogingen. Die stroming dient dat haar plaats in te nemen in de gelederen van de Alternatief Gelovende Behandelaars. Mensen hebben de vrijheid ervoor te kiezen, maar we noemen het geen geneeskunde meer. Not to worry, woorden zijn alleen maar richtingwijzers en labels. En als we het woord ‘Gelovende’ liever vervangen door Kiezende (Alternatief Kiezende Behandelen, AKB), mag dat natuurlijk ook.

Graag Discussie Hieronder!

Geen dichotomie meer!, Geneeskunde enerzijds en AKB anderzijds

Op deze wijze hoeven we de discussie die nooit wat oplevert niet meer te voeren. Er is maar een geneeskunde, en dat is de geneeskunde die zich conformeert aan onze wetenschappelijke onderzoeksmethodologie, en dan resultaten accepteert of verwerpt. Er zijn onbewezen behandelingen die nog getoetst moeten worden, en die zo veel mogelijk plausibel dienen te zijn, en er zijn Alternatief Kiezende Behandelaars (en behandelden), die doen waarin ze geloven (religie) of waarvoor ze kiezen (politiek).