Grootste objectieve website voor
 complementaire en alternatieve geneeskunde

IOCOB

Home > Supplementen > Q10, een bijzonder supplement

Q10, een bijzonder supplement

Q10: een  codenaam voor een geheime operatie van de CIA? Nee, de naam van een lichaamseigen stof die een belangrijke rol speelt bij de vorming van energie in de cellen van vrijwel alle levende wezens. De stof Q10 werd in 1957 ontdekt door een Amerikaanse wetenschapper die daarvoor in 1978 de Nobelprijs voor scheikunde kreeg. In hetzelfde jaar kwam een Engelse hoogleraar er achter dat de stof in alle cellen voorkwomt en gaf er de naam ubichinon aan: 'overal voorkomend'.

Q10 heeft vele namen en staat onder meer bekend als CoQ10, Co-enzym Q10, ubiquinone of ubidecarenone. De stof heet Q10, omdat in de chemische structuur 10 dezelfde stukken molecuul aanwezig zijn in de zogenaamde staart van het molecuul.

De kop van het molecuul Q10 bestaat uit een ring atomen en heeft de functie om elektronen van het ene naar het andere molecuul in de cel over te brengen. Door dat overdragen van elektronen ontstaat energie in de cellen, noodzakelijk voor alle levensprocessen. Deze kopstructuur van het molecuul wordt door scheikundigen Quinone genoemd, vandaar de letter Q.

De rol die Q10 speelt in de stofwisseling van levende wezens is dat het als een soort enzym functioneert, een zogenaamd co-enzym. Het maakt de functie van tenminste drie verschillende enzymen mogelijk. Deze drie enzymen zitten in de energieleveranciers van de cellen, de mitochondriën, en spelen alle een belangrijke rol in de productie van energie.

Functie Q10

Q10 is een lichaamseigen stof met een cruciale functie in de cellen. Wij kunnen Q10 zelf maken, dus het is geen vitamine in de strikte betekenis van het woord. Voor ons lichaam is het niet eenvoudig om Q10 te maken. Daarvoor is niet alleen een reeks vitamines nodig, vitamine B2, B3, B5, B6, Foliumzuur en vitamine C, maar ook een serie sporenelementen.

Omdat onze hedendaagse voeding niet optimaal is, zijn sommige enzymen of sporenelementen niet voldoende aanwezig. Enkele wetenschappers menen dan ook dat dit de reden is waarom een aantal mensen waarschijnlijk te weinig Q10 produceert. Dit gebrek zou mede de oorzaak kunnen zijn van een hartinfarct.

Co-enzym Q10 speelt een belangrijke rol, vooral in de hartcellen, in de keten van biochemische processen die energie produceren, . Bij mensen met hartspierzwakte is het co-enzym Q10 gehalte verlaagd. Een tekort aan Q10 kan worden gecorrigeerd door ubichinon als tablet of capsule in te nemen. Recente onderzoekingen geven aan dat Q10 inderdaad de hartfunctie bij patiënten met hartfalen kan verbeteren.

Q10 en voedsel

In Denemarken heeft men ontdekt dat de gemiddelde hoeveelheid Q10 die via het voedsel opgenomen wordt drie tot vijf milligram per dag is. De meeste mensen krijgen dus minder dan 10 mg van de stof binnen. Dat lijkt wat weinig te zijn. Q10 zit vooral in vlees, gevogelte, vis, sojabonen en noten. Een derde van de stof gaat verloren als voedsel gebakken wordt, koken vermindert de hoeveelheid Q10 niet.

Voedsel Hoeveelheid Q10 (mg)
Biefstuk Gewone portie 2.6
Haring Gewone portie 2.3
Kip Gewone portie 1.4
Sojaolie 1 eetlepel 1.3
Gestoomde forel Gewone portie 0.9
Pinda 1 portie 0.8

 

Q10 en onderzoek

In de jaren 60 ontdekten Japanse geleerden dat in de hartspier enorm veel Q10 zit. Dit is begrijpelijk, omdat de hartspier constant hard moet werken. Daardoor heeft hij veel energie nodig. Het hart slaat ongeveer 100.000 keer per dag en 36 miljoen keer per jaar en Q10 moet de energie voor al die slagen mogelijk maken.

De laatste decennia is er veel onderzoek gedaan naar de functie van Q10 bij hartaandoeningen, vooral hartfalen. Men vond dat in het bloed en weefsels, zoals het hartspierweefsel, veel te lage concentraties Q10 aanwezig zijn. Verder is gebleken dat de ernst van het hartfalen, waarbij de patiënt bijvoorbeeld niet meer kan traplopen zonder buiten adem te zijn, samenhangt met de ernst van het tekort aan Q10. Dus: hoe groter het tekort aan Q10, hoe ernstiger het hartfalen.

Een van de eerste onderzoeken, dat gepubliceerd werd in het prestigieuze symposiumverslag ‘Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA’ van juni 1985 schokte de medische wereld. De auteurs maakten melding van 19 patiënten die een heel ernstige vorm van hartfalen hadden en op het randje van de dood balanceerden. De therapeutische resultaten van de Q10-behandeling waren vanuit klinisch oogpunt enorm: het hartfalen verminderde op een indrukwekkende wijze. Deze verslaglegging werd snel opgevolgd door nieuwe studies met een academische opzet.

In de begintijd heeft men onderzocht of het toevoegen van Q10 aan de behandeling met ontwateringmiddelen (diuretica) en digitalispreparaten of zogenaamde ACE-remmers effect had. Twee groepen patiënten werden onderzocht: Een groep met Q10 en een groep met placebotabletten. De functie van het hart werd vervolgens met moderne technieken gemeten en er bleek dat een langzame verbetering optrad bij de groep met Q10. Nog belangrijker was dat de symptomen waar de patiënten over klaagden, zoals kortademigheid, pijn op de borst, hartkloppingen en vermoeidheid ook alle positief reageerden op de behandeling.

Deze bijzondere uitkomsten zijn inmiddels in vele andere studies bevestigd. Onderzoek in Duitsland, Japan en de USA demonstreerde dat Q10 een positief effect heeft bij hartfalen en dat de stof veilig is. De grootste studie was een Italiaanse studie waar meer dan 2500 patiënten met hartfalen succesvol met Q10 behandeld werden.

Studies met Q10 en het hart

In recente studies is specifiek gekeken naar de effecten op de diastolische functie van het hart die relatief vroeg vermindert bij aandoeningen zoals hartklepstoornissen, hartfunctieproblemen door hoge bloeddruk e.d. De diastolische functie is afhankelijk van de ontspanning van het hart, en vreemd genoeg is voor een optimale ontspanning van de hartspier heel veel energie nodig, mogelijk gemaakt door Q10. Het kost het hart veel meer energie om zich met bloed te vullen, dan dat het energie kost om het hart te legen. Daarom is het meten van de vulling van het hart, een goede graadmeter voor de energieproductie van het hart. Als er te weinig energie beschikbaar is, kan het niet goed ontspannen, en blijft het stijf, zodat de vulling niet optimaal is. Dit kan met moderne technieken zoals de echocardiografie zichtbaar gemaakt worden. Met ultragolven wordt als het ware door de borstwand heen gekeken naar de functie van het hart. De stijfheid van de hartspier verdwijnt na het geven van Q10 en het hart kan beter ontspannen. Een gevolg daarvan is dat er meer bloed in de hartspier stroomt, en dat er ook meer bloed in het lichaam rondgepompt kan worden.

Q10 en migraine

Q10 blijkt de hoeveelheid dagen met migraine met 30% te verminderen ten opzichte van placebo. Ook de hoeveelheid hoofdpijndagen met misselijkheid is gereduceerd met 45%.[1][2] In deze studie werd 3 maal daags 100 mg Q 10 ingenomen. De hoeveelheid patienten die behandeld moeten worden om het effect bij 1 patient te zien is 3 (numbers to treat). Het kan 3 maanden duren voordat de inname van Q10 effectief zou kunnen zijn. De intensiteit en de duur van de migraine wordt niet door Q10 beinvloed. Ook bij kinderen die aan migraine lijden en Q10 deficientie hebben lijkt aanvulling van Q10 de klachten te verbeteren.[3]

Q10 als aanvulling op reguliere medicatie

Q10 kan bij patiënten met hartfalen een significante bijdrage leveren en naast gewone medicatie gegeven worden. Uit diverse studies is duidelijk geworden dat bijvoorbeeld de bloeddruk zich zodanig normaliseert dat sommige patiënten kunnen stoppen met bloeddrukverlagende pillen.

De combinatie van Q10 en aanvullende leefadviezen is een goede start naast de reguliere therapie.

Q10 Bijwerkingen en interacties

Er zijn geen ernstige bijwerkingen bekend van Q10. Sommige patiënten klagen over slapeloosheid, een reden om dan Q10 bij het ontbijt te geven en niet bij het avondeten. Vooral doseringen boven de 100 mg kunnen activerend werken en de slaap storen. Soms ontstaat roodheid van de huid, misselijkheid en pijn in de bovenbuik. Ook duizeligheid, overgevoeligheid voor licht, snel geïrriteerd worden, hoofdpijn en vermoeidheid zijn als bijwerkingen beschreven. Meestal echter van voorbijgaande aard. Er zijn wel gevallen bekend van interacties. Daarom moet Q10 niet klakkeloos genomen worden zonder medische begeleiding. De aanvankelijke angst dat Q10 de werking van bloedverdunnende stoffen zou versterken, is door recent onderzoek ontkracht. Toch wordt nog vaak gewaarschuwd dat Q10 niet gegeven moet worden bij patiënten die met bloedverdunnende middelen zoals coumarine behandeld worden.

Q10: Onderzoek in Nederland

Q10 is een belangrijke stof, die binnen de reguliere behandeling van hartfalen helaas zelden wordt ingezet. Dat komt doordat de stof als supplement wordt gezien, en daarom ‘verdacht’ is. Ook speelt een rol dat er geen patentbescherming is en dat Q10 dus niet onder de aandacht van artsen wordt gebracht door machtige farmaceutische bedrijven. Het is zeer de moeite waard om het therapeutische effect van deze stof verder te onderzoeken.

Beoordeling

Vanwege de veiligheid en bewezen effectiviteit, geeft IOCOB een groen stoplicht voor de toepassing bij patiënten met hartfalen. Het bijwerkingenprofiel is veilig,  zeker in vergelijking met reguliere middelen voor deze indicatie.

Sites

Referentie

[1] Rozen TD, Oshinsky ML, Gebeline CA, Bradley KC, Young WB, Shechter AL, Silberstein SD. | Open label trial of coenzyme Q10 as a migraine preventive. | Cephalalgia. | 2002 Mar;22(2):137-41.

[2] Sándor PS, Di Clemente L, Coppola G, Saenger U, Fumal A, Magis D, Seidel L, Agosti RM, Schoenen J. | Efficacy of coenzyme Q10 in migraine prophylaxis: a randomized controlled trial. | Neurology. | 2005 Feb 22;64(4):713-5.

[3] Hershey AD, Powers SW, Vockell AL, Lecates SL, Ellinor PL, Segers A, Burdine D, Manning P, Kabbouche MA. | Coenzyme Q10 deficiency and response to supplementation in pediatric and adolescent migraine. | Headache. | 2007 Jan;47(1):73-80.

Berichten

  1. joannes schreef:

    Hallo mensen , even wat voor geschiedenis betreffende mijn hartproblemen en daaropvolgend de werking van Q10 .
    Ik heb begin jaren Negentig vorige eeuw . wat klinkt dat ver weg zeg. . een paar hartinfarcten gehad en daardoor ook genoteerd begin 1992 . en tevens hebben ze me jaren lang op medicijnen dus 6 betablokkers en 4blokkers en statinne om me cholesterol op een aanvaardbaar niveau te kunnen houden gegeven , maar ook om mijn bloeddruk die daarmaals 180/110 met een pols van 99 naar beneden willen krijgen. wat nooit is gelukt , er was geen zinnig recept voor te bedenken om alles weer in het gareel te krijgen.
    wel veel last van vreselijke bijwerkingen en pijn in je lijf , dat wel.
    dus ben ik zelf met behulp van een arts en een gedegen onderbouwing van ook iemand die goed thuis is in de supplementaire medicatie om op die manier dan wat minder chaos in het hart en me leven te brengen. wat eerst moeizaam leek en was , maar langzamerhand toch verbetering begon te geven. dus al doende is het uitgebreid nogmaals met behulp van een arts die wel degelijk gelooft in de werking van alternatieve geneeskunde . en je als patiënt niet tegen een muur van regeltjes en onwil en onmacht van de geregelde medische wetenschap aan loopt , omdat ze het gewoon niet kunnen en willen aanvaarden vooral de meeste (enkele daar gelaten) om je te begeleiden in deze materie.
    maar goed zo is dus na verloop van een paar jaren me gezondheid met sprongen vooruit gegaan door dat ik dus zover was dat ik niet eens me bewegen kon omdat alles me zo zeer deed door de bijwerkingen van bv. Eucardic en Se lokeen . en dus statinne voor het verlagen van de cholesterol. dat zelfs op oudere leeftijd gevaarlijke bijwerking heeft en tot de dood kan leiden ,omdat het averechts op andere medicijnen kan gaan werken. maar die lobby is en was zo machtig daar wilde eerst niemand aan. nu dus wel..
    Afijn ik ben dus ook met Q10 begonnen daar vele wetenschappers er over geschreven hadden dat je hart een grote spier is en veel Q 10 nodig heeft om haar werk naar behoren te kunnen doen.

    tevens ook veel antioxidanten omdat die ook veel ondersteunend werk doen bij een slechte werking van hart en bloedvaten en tegen cholesterol. waaronder Gojibessen in poedervorm en veel fruit waar een hoge concentratie van die antioxidanten aanwezig is. en zo heb ik dus na al die tijd ook te horen gekregen dat ik ook Hartfalen had? maar me Huisarts heeft dat eens onderzocht om dat ik totaal andere symptomen had dan voor hartfalen, en wat bleek dat het totaal niet waar was dat ik aan hartfalen leed???
    maar wel dat het middel eucardic wat ik in een concentratie van 3x 25 mg moest slikken van Cardiologie om zuurstof in me bloed te krijgen. ja ja het was precies het tegenovergestelde wat er gebeurde ik stikte bekand en kon helemaal niets meer na een maand of zes dat spul in die hoge concentratie te hebben geslikt. dus na vele onderzoeken en niets verder kunnen vinden als enkel de mededeling ja U heeft een slecht hart door die infarcten gekregen werd ik telkenmale weer naar huis gestuurd en of met de mededeling we kunnen een eindstimulator inbouwen , om in nood een stroomstoot naar het hart te brengen als dat zou stoppen. kijk en daar was ik nu effen niet aan toe , ook niet aan een ruilhart of wat verder voor ongein die cardiologie kon bedenk om maar van klachten af te komen.
    wel ik heb dus toen na een jaar een hoge dosis Q10 te hebben geslikt en ook niet meer op consult ben geweest bij cardiologie omdat ik het zat was om telkens te moeten horen dat het of hartfalen zou zijn of me aan moest passen aan een dieet en meer pillen van hun optiek uit waar ik eigenlijk me buik al redelijk vol van had.
    me daarna een stuk beter begon te voelen en opeens een bloeddruk kreeg die nog nooit naar beneden was te krijgen nu op 101/62 pols 73 stond en nog staat. en voel me daardoor al 100% verbeterd bij de werking van de regulieren geneeskunde wat ook niet zaligmakend is . en vaak een muur van onwil en onbegrip geeft naar mensen toe van de artsen om dat het zo iets is als vloeken in de Kerk. en daar hebben ze niet voor niets jarenlang zo veel voor moeten leren zeggen ze dan. onzin, het is nu zo langzamerhand wel bewezen dat ook supplementaire geneeskunde haar en zijn werkzame deel doet. ook in combinatie met de regulieren geneeskunde , en dar zijn gelukkig artsen die dat beginnen te beseffen heden ten dage.
    O ja en me cholesterol is nu van 8,6 gedaald 5,3 en constant zonder dat gif wat statinne heet. alleen door vlozaad (psylliumzaad) en dus veel antioxidanten. te gebruiken, en ben op een middel Zestrill totaal van de medicijnen verlost die ze me jaren hebben voorgeschreven uit de wetenschap dat alleen dat goed zou zijn om te overleven.
    Maar nog maals mensen begin nooit alleen zonder hulp van artsen aan zoiets als veranderingen van medicijnen want het is en blijft een wetenschap ook met vraagtekens maar wel een als het werkt een die veel beter is voor je lijf .
    dat is mijn ervaring , en voel me der eigenlijk geweldig bij.

    Joannes.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.