De autoriteit van de arts

Ongeveer 75% van de artsen is het eens met de stelling dat patiënten steeds sceptischer staan tegenover de autoriteit van de arts. Aldus een pool, georganiseerd door de farmaceutische industrie. Een onderzoekbureau interviewde 768 artsen in dertien Europese landen, onder wie 125 Nederlanders.

Meer dan 80% van de artsen zagen in dat patiënten beter geïnformeerd zijn dan vroeger en specifieke verwachtingen hebben van de behandeling. De helft van alle gevraagde artsen stelt vast dat de kwaliteit van de spreekuurcontacten erop achteruit is gegaan.

Bron: Artsen bezorgd over autoriteit, Medisch Contact 15 – 09 april 2009, Jaargang 2009: Rubriek NieuwsReflex, pagina 620 

Communicatie, macht en angst en autoriteit

Het heeft natuurlijk alles met communicatie te maken. En met angst, en nog een paar simpele dingen van het leven. En met macht niet te vergeten. Zolang we als mens niet over de rand van onze eigen hoed willen en kunnen kijken, is het gras bij de buren altijd groener. En blijven we met zijn allen zeiken tegen de muur van een ander.  

Communicatie die haar wortels heeft in angst en macht zal nooit bevredigend worden. Hoeveel communicatie-adviseurs je er ook bijhaalt. Om die hele discussie over autoriteit goed te kunnen voeren, moeten we ons realiseren dat we gewoon aapjes zijn met wat minder haar en met een behoorlijke maatschappelijke conditionering. Maar hoe je ook geconditioneerd bent, Macht en Angst zijn biologische drivers en aanwezig in iedereen. 

Het begrip autoriteit is een begrip dat wortelt in onze genen. De autoriteit maakt iemand tot een alfa-dier. Kennis is macht. Ja, Hem onderuit halen, hem een lesje leren! Het is namelijk meestal een mannetje. Dus als de arts, met zijn machtsattributen van jas, stethoscoop en status, per definitie de kennis in pacht heeft, onderuit gehaald wordt door een beta-dier (een patient) is dat een simpel biologisch gebeuren. De patienten willen de arts onderuithalen, doordat de arts in zijn communicatie steeds elementen gebruikt om zijn alfastatus te beklemtonen. Ik citeer even uit Medisch Contact van deze week:

Brand in een operatiekamer, disfunctionerende artsen, of nog liever; artsen die zich seksueel vergrijpen aan een patiënt. Journalisten herkennen dergelijke gebeurtenissen als ingrediënten voor een sappig verhaal. 

en

Een moment van onoplettendheid, een onhandige manoeuvre of een ongelukkige opmerking en een zorgvuldig opgebouwd artsenimago zakt als plumpudding in elkaar. 

Ja, die journalisten willen ook het alfa-dier onderuit halen. En imago’s hebben veel weg van sierveren bij een paradijsvogel. 

Dat simpele gebeuren van wantrouwen over en weer, van gebrek aan respect, hebben we samen tot stand gebracht. Door onze gezondheidszorg zo op te bouwen als hij geworden is. Omdat wij zijn zoals we zijn. Savages.

Willen we daar wat aan doen? Kunnen we daar wat aan doen? Zeker, maar niet door meer communicatie-experts naar het ziekenhuis te halen. Alleen door eerlijk te kijken naar onze eigen natuur, en onze reflexen te leren kennen.

Elders op deze website worden instrumenten aangereikt waarmee helderheid en transparatie mogelijk worden.