2009: adem vaker wat langzamer!

Wij geven u graag bij het begin van het nieuwe jaar een gratis cadeautje in de vorm van een simpel advies. Adem zo nu en dan wat langzamer. Vooral als je in een stress-situatie zit, of je ergert in een file, of in een rij bij de supermarkt, dan is langzaam ademen een perfect middel om de bloeddruk te laten zakken. Er is de laatste jaren veel onderzoek gedaan naar de effecten van dat simpele langzamer ademen. Langzaam ademen gaat vanzelf als je mediteert, of bij mindfulness oefeningen, maar je kan het ook buiten die situaties om doen. Als je niet van mediteren houdt, is langzaam ademen, langzamer dan je gewend bent, toch ook prima te doen. 

2008: Jaar van meditatie binnen geneeskunde

Meditatie is Goed voor U! Dat is inmiddels duidelijk geworden door erg veel verschillende studies. In 2008 is er weer heel veel onderzoek gedaan naar de waarde van meditatie voor de geneeskunde. Dat willen we aan het einde van dit jaar toch wel even communiceren.

Studies met moderne beeldvormende technieken zoals de MRI hebben laten zien dat meditatie een diep en blijvend effect kan hebben op ons zijn en ons zenuwstelsel. Er zijn bijna 800 publicaties uit 2008 te vinden over meditatie in de grootste medische database die we hebben, Pubmed. Dat is niet niks. In steeds meer deelgebieden van de geneeskunde wordt de waarde van meditatie voor patienten ontdekt en herontdekt. En ook dokters en andere werkers in de gezondheidszorg ontdekken de waarde van meditatie als stress-reducerende techniek in het turbulente medische werk. In het congres over Gezondheidszorg, meer dan techniek, dat in het KNMG-gebouw eind 2008 gehouden werd, deden honderden medische specialisten mee aan 3 verschillende meditatie -technieken, om de waarde ervan aan den lijve te ontdekken. Een bijzonder resultaat binnen onze vaderlandse geneeskunde, die zo gepolariseerd is tussen regulier en alternatief.

Mind wandering en zoning out

Bij de les blijven is moeilijker dan we denken. Dat wisten we al. Het kan zelfs zijn dat terwijl je dit leest, je gedachten al weer met iets anders bezig zijn. Of in de limbo zone verkeren, en je pas aan het einde van deze collumn tot de ontdekking komt dat je even afwezig was. Die staat van bewustzijn is anders dan helder bewustzijn, dan focus, en dan slaap. En die staat komt veel vaker voor dan dat we denken. De term voor dat soort bewustzijn is Zoning out of Mindwandering. De staat is erg boeiend, want er zitten elementen bij die verwant zijn aan de meditatieve staat. 

Vipassana en de hersenen

Vipassana meditatie is een klassieke vorm van meditatie, waarbij men stil zit en de gedachten laat wegebben. De Tibetanen zeggen altijd dat je de ogen een beetje open moet houden om niet weg te dromen. Nu is er neurofysiologisch bewijs dat meditatie inderdaad de hersenen rustiger maakt, maar dat wegdromen geen meditatieve effecten heeft! Een bijzondere stap voorwaarts binnen de meditatie research!

Denken en Doen in de hersenen

Wij zijn wie we denken dat we zijn. Dat is een oude filosofische uitspraak. Als je dat hoort denk je, nou ja die filosofen. Maar er komt steeds meer bewijs dat visualisatieoefeningen daadwerkelijk delen van de hersenen stimuleren, bijna net zoals in werkelijkheid gebeurt. Op 25 september 2008 publiceerden Franse onderzoekers resultaten van een bijzonder onderzoek. Ze maakten gebruik van een bijzondere techniek om direct naar het functioneren van de hersenen te kijken (fMRI). Zo toonden ze aan dat denken aan beweging en denken aan het zien van bepaalde beelden verschillende delen in de hersenen stimuleren. Delen die overeenstemmen met de delen van de hersenen die daadwerkelijk bewegen en zien coordineren!

Comeditatie voor stervenden

We weten niet goed hoe om te gaan met een sterfbed van een naaste. We zijn zelf verward, verdrietig, angstig, en de stervende persoon ondergaat een proces dat we geen van allen begrijpen, noch kunnen invoelen. Om stervenden te helpen te komen in een ontspannen, heldere, serene staat van zijn is de comeditatie ontwikkeld. Deze vorm van meditatie voor twee kan ook toegepast worden bij ernstig zieken en angstige patienten. De basis van de comeditatie ligt in Tibet, waar men de invloed van het ademen op de geest als geen ander doorvorst heeft. Niemand in Nederland heeft echter ooit van deze methode gehoord, vandaar dat IOCOB er aandacht aan besteedt.

Gate, Gate, Paragate hartsutra mantra

Gate, gate, Paragate mantra is een van de oudste mantra’s die op verschillende wijze gezongen kan worden. De woorden van de mantra corresponderen volgens overleveringen met de diverse chacra’s en het zingen van de mantra op een speciaal metrum is weldadig voor lichaam en ziel, aldus ervaringsdeskundigen. Het zingen of reciteren van deze mantra is een vorm van mediteren, die tot diepe rust kan leiden. De kern van de mantra is de hart sutra, een van de belangrijkste geschriften uit het boeddhisme. 

Meditatief chanten

Chanten is een vorm van meditatie. Een langere tijd in een kadans van de adem dezelfde tonen zingen, liefst op een lange uitademing. Een van de meest makkelijke wijze van chanten is om na een diepe, langzame inademing op de uitademing een toon te laten horen, liefst zo diep mogelijk, en dan in je eigen lijf voelen waar het resoneert. In deze zin is chanten een bijzondere variant van mindfulness. Mindfulness of meditatie.

Het Geheim van de Gouden Bloem

Uit de Taoistische geschriften is aan ons nagelaten het Geheim van de Gouden Bloem. Een heel speciale meditatie tekst, die een kern element van mindfulness laat zien, zoals de Chinese meditatie meesters dat ontwikkeld hebben. We worden voortdurend bekogeld door prikkels van buiten, die ons bewustzijn bezig houden. Met als gevolg en onophoudelijke stroom van wensen, angsten, verlangens, emoties, gedachten, kortom het is in ons bewustzijn een soort van kermis. En de oude Meesters wisten hoe de leegte te bereiken…Laten we eens ons laven aan de bron!

Het IOCOB mindfulness programma

Op de site van IOCOB onder de meditatie kunt u een aantal filmpjes vinden om te oefenen in mindfulness, in aandachtscultivering, zoals het soms ook genoemd wordt. Of in tegenwoordigheid van geest. Tegenwoordigheid van geest geeft naar onze mening het beste weer waar het om gaat!